Opisthorchis! ผู้สิงสถิตในถุงน้ำดี เตรียมพบกับพาราไซต์ตัวจิ๋วที่อาจสร้างความรำคาญให้คุณ

Opisthorchis เป็นกลุ่มของ Trematoda ที่อาศัยอยู่ในตับและถุงน้ำดีของสัตว์มีกระดูกสันหลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปลาที่อาศัยอยู่ในแม่น้ำและลำคลอง
Opisthorchis ชนิดหนึ่งที่พบได้บ่อยในประเทศไทยคือ Opisthorchis viverrini หรือที่เรียกกันว่า “พยาธิไส้เดือน” ซึ่งเป็นสาเหตุของโรค opisthorchiasis ที่พบเห็นได้ในหลายพื้นที่ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
วงจรชีวิตและการแพร่กระจายของ Opisthorchis
Opisthorchis มีวงจรชีวิตที่ซับซ้อน ซึ่งเกี่ยวข้องกับสัตว์ประเภทต่าง ๆ เป็นเจ้าบ้าน
-
ไข่ Opisthorchis ถูกขับถ่ายออกมาจากอุจาระของผู้ที่ติดเชื้อ
-
ไข่เหล่านี้ฟักเป็น miracidium ในน้ำจืด
-
Miracidium บุกเข้าสู่ตัวropods (กุ้ง, ปู) ที่อาศัยอยู่ในน้ำ
-
ภายในตัวropods miracidium พัฒนาเป็น sporocysts จากนั้น cercariae
-
Cercariae ออกจากropods และว่ายน้ำไปยังปลาที่อาศัยอยู่ในน้ำจืด
-
Cercariae บุกเข้าสู่เนื้อของปลาและพัฒนาเป็น metacercariae
-
เมื่อมนุษย์หรือสัตว์อื่น ๆ กินปลาที่ติดเชื้อ metacercariae จะถูกปล่อยออกมาในลำไส้
-
Metacercariae เคลื่อนย้ายไปยังตับและถุงน้ำดี และพัฒนาเป็น Opisthorchis 성체
ลักษณะทางกายภาพของ Opisthorchis
Opisthorchis เป็นพาราไซต์ขนาดเล็ก elongated รูปร่างคล้ายแม่ไก่ มีความยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร ลำตัวแบนและมีสีเหลืองอ่อน
หัวของ Opisthorchis มี suckers จำนวน 2 คู่ ที่ใช้ในการยึดติดกับผนังตับและถุงน้ำดี
- ลำไส้ของ Opisthorchis เป็นท่อเดียวและไม่มีanus
- Opisthorchis เป็น hermaphrodite ซึ่งหมายความว่ามีอวัยวะเพศทั้งสองเพศ
อาการของโรค opisthorchiasis
ผู้ที่ติดเชื้อ Opisthorchis อาจไม่มีอาการใด ๆ ในช่วงแรก แต่อาการที่พบบ่อยที่สุด ได้แก่:
-
ปวดท้อง
-
คลื่นไส้อาเจียน
-
ท้องเสียหรือ táo bón
-
ไข้ต่ำ
-
น้ำหนักลดลง
ในระยะยาว Opisthorchis อาจทำให้เกิด complications เช่น:
- ถุงน้ำดีอักเสบ
- ตับแข็ง
- มะเร็งท่อน้ำดี
การวินิจฉัยและการรักษา
การวินิจฉัยโรค opisthorchiasis ทำได้โดยการตรวจสอบตัวอย่างอุจาระเพื่อหาไข่ Opisthorchis การรักษาโรค opisthorchiasis ทำได้ด้วยยาต้านพาราไซต์ เช่น praziquantel
การป้องกัน
การป้องกันโรค opisthorchiasis สามารถทำได้โดย:
-
ไม่รับประทานปลาที่ยังไม่สุก
-
ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังเตรียมอาหาร
-
ดื่มน้ำที่ผ่านการต้มหรือกรองแล้ว
บทสรุป
Opisthorchis เป็นพาราไซต์ที่พบได้ทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งอาจทำให้เกิดโรค opisthorchiasis โรคนี้สามารถป้องกันได้โดยการหลีกเลี่ยงการกินปลาที่ยังไม่สุกและการรักษาความสะอาด
ตารางเปรียบเทียบ Opisthorchis กับพาราไซต์ชนิดอื่น
ลักษณะ | Opisthorchis | Fasciola hepatica | Clonorchis sinensis |
---|---|---|---|
ขนาด | 1-2 เซนติเมตร | 3-5 เซนติเมตร | 1.5-2.5 เซนติเมตร |
| เจ้าบ้าน | ปลา, มนุษย์ | สัตว์เลี้ยง, มนุษย์ | ปลา, มนุษย์ | | อาการ | ปวดท้อง, คลื่นไส้อาเจียน | ไข้, ปวดหัว | ปวดท้อง, ท้องเสีย |
หมายเหตุ
- ข้อมูลในตารางนี้เป็นข้อมูลทั่วไป
- อาการของโรค opisthorchiasis อาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น อายุ สุขภาพ และจำนวน Opisthorchis ที่ติดเชื้อ